Giỗ Tổ Hùng Vương là một trong những ngày lễ lớn và quan trọng của dân tộc Việt Nam, mang ý nghĩa tôn vinh các vua Hùng – những người có công dựng nước Văn Lang. Nhưng nguồn gốc giỗ tổ Hùng Vương xuất phát từ đâu? Ngày lễ này có ý nghĩa gì đối với người Việt? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
1. Nguồn Gốc Giỗ Tổ Hùng Vương

1.1. Truyền thuyết về các vua Hùng
Theo truyền thuyết, nước Văn Lang – quốc gia đầu tiên của người Việt – được cai trị bởi 18 đời vua Hùng. Vua Hùng đầu tiên là Hùng Vương, con trai của Lạc Long Quân và Âu Cơ. Câu chuyện về “bọc trăm trứng” được xem là khởi nguồn của dân tộc Việt, thể hiện tinh thần đoàn kết và cội nguồn chung của người Việt Nam.
1.2. Sự hình thành ngày Giỗ Tổ Hùng Vương
Theo sử sách ghi lại, từ thời Hậu Lê, nhà nước phong kiến đã bắt đầu tổ chức lễ giỗ tại đền Hùng (Phú Thọ). Đến thời Nguyễn, vua Gia Long và Minh Mạng tiếp tục khẳng định tầm quan trọng của ngày giỗ này. Đặc biệt, vào năm 1917, vua Khải Định chính thức quy định ngày 10/3 âm lịch hàng năm là ngày quốc lễ để tưởng nhớ công lao các vua Hùng.
Năm 2001, Chính phủ Việt Nam công nhận Giỗ Tổ Hùng Vương là ngày lễ cấp quốc gia. Đến năm 2007, ngày 10/3 âm lịch được công nhận là ngày nghỉ lễ chính thức trên cả nước.
2. Ý Nghĩa Của Giỗ Tổ Hùng Vương
2.1. Tri ân tổ tiên và giáo dục truyền thống
Giỗ Tổ Hùng Vương là dịp để người Việt bày tỏ lòng biết ơn đối với tổ tiên, đặc biệt là các vua Hùng – những người đặt nền móng đầu tiên cho quốc gia. Ngày này cũng là cơ hội để giáo dục thế hệ trẻ về lịch sử, truyền thống dựng nước và giữ nước.
2.2. Khẳng định tinh thần đoàn kết dân tộc
Trong ngày Giỗ Tổ, hàng triệu người Việt ở trong và ngoài nước cùng hướng về đất Tổ, tạo nên sự gắn kết vững bền của cộng đồng. Dù khác nhau về vùng miền, ngôn ngữ, phong tục, nhưng tất cả đều chung một cội nguồn, thể hiện qua câu ca dao:
“Dù ai đi ngược về xuôi Nhớ ngày giỗ Tổ mùng mười tháng ba.”
2.3. Gìn giữ văn hóa và bản sắc dân tộc
Giỗ Tổ Hùng Vương không chỉ là một nghi lễ tín ngưỡng mà còn là dịp để tôn vinh các giá trị văn hóa truyền thống. Các hoạt động trong lễ hội giúp duy trì bản sắc dân tộc, từ nghi lễ dâng hương, rước kiệu, cho đến các trò chơi dân gian và biểu diễn nghệ thuật truyền thống.
3. Các Hoạt Động Chính Trong Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương

3.1. Lễ dâng hương tại đền Hùng
Mỗi năm, vào ngày 10/3 âm lịch, lễ dâng hương được tổ chức long trọng tại khu di tích đền Hùng (Phú Thọ). Lãnh đạo nhà nước, nhân dân cả nước và kiều bào đều hướng về nơi đây để thắp hương tưởng nhớ công đức tổ tiên.
3.2. Các hoạt động văn hóa, nghệ thuật
Bên cạnh phần lễ trang nghiêm, phần hội của Giỗ Tổ Hùng Vương rất phong phú với nhiều hoạt động hấp dẫn như:
- Biểu diễn nghệ thuật truyền thống (hát Xoan, ca trù, quan họ…)
- Thi đấu thể thao dân gian: kéo co, đấu vật, chọi gà…
- Trình diễn ẩm thực đặc trưng như bánh chưng, bánh giầy
3.3. Lễ rước kiệu hoành tráng
Lễ rước kiệu là một trong những nét đặc sắc của Giỗ Tổ Hùng Vương, tái hiện nghi thức cung tiến các lễ vật truyền thống lên đền Thượng, thể hiện lòng thành kính của con cháu đối với tổ tiên.
4. Giỗ Tổ Hùng Vương Trong Thời Đại Ngày Nay
Hiện nay, Giỗ Tổ Hùng Vương không chỉ là một ngày lễ trọng đại mà còn trở thành một biểu tượng văn hóa dân tộc. Dù ở bất kỳ nơi đâu, người Việt Nam luôn hướng về cội nguồn, thể hiện tinh thần “Uống nước nhớ nguồn”.
Ngoài Phú Thọ – nơi tổ chức lễ hội chính, nhiều địa phương trên cả nước cũng tổ chức các nghi lễ giỗ Tổ, nhằm duy trì và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc.
5. Kết Luận
Nguồn gốc giỗ tổ Hùng Vương bắt nguồn từ truyền thuyết về các vua Hùng và được duy trì qua hàng nghìn năm lịch sử. Đây không chỉ là ngày lễ để tưởng nhớ công ơn tổ tiên mà còn là dịp để gắn kết cộng đồng, giữ gìn văn hóa truyền thống. Với tầm quan trọng đặc biệt, Giỗ Tổ Hùng Vương đã trở thành biểu tượng của tinh thần đoàn kết và lòng tự hào dân tộc của người Việt Nam.
Dù ở bất kỳ đâu, vào ngày 10/3 âm lịch, người Việt luôn hướng về đất Tổ với tấm lòng thành kính, gìn giữ giá trị truyền thống và phát huy bản sắc dân tộc trong thời đại mới.
Finity Box – “Trao trọn ý nghĩa, gói trọn yêu thương”
🌐 Facebook: Finity Box
📍 Địa chỉ: Ngõ 30 P. Đỗ Đức Dục, Mễ Trì, Nam Từ Liêm, Hà Nội
📞 Hotline: 0982 598 546
✉️ Email: cskh.finitybox@gmail.com
Xem thêm các bài viết hữu ích Tại đây